Trước tình hình dịch bệnh COVID-19 hiện nay, việc vệ sinh cá nhân đặc biệt là vệ sinh tay trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Trong thời điểm này, hầu như gia đình nào cũng có cho mình vài loại nước rửa tay khô. Vậy có những thành phần gì trong nước rửa tay khô, cơ chế kháng khuẩn như thế nào?
Nước rửa tay có hai loại: Loại chứa cồn và loại không chứa cồn.
Các chất khử trùng có cồn thường chứa ethanol, loại cồn có chứa trong bia và rượu vang. Các alcol khác cũng được sử dụng là isopropanol (thường được gọi là cồn xát) và ít phổ biến hơn là propanol. Thông thường, nước rửa tay chứa cồn có chứa khoảng 60-95% cồn.
Các nhà sản xuất thêm các thành phần khác vào nước rửa tay vì nhiều lý do, bao gồm các tác nhân có hoạt tính chống virus hoặc vi khuẩn, chẳng hạn như Chlorhexidine hoặc Benzalkonium clorua. Có một số bằng chứng cho thấy khi cho thêm Chlorhexidine vào nước rửa tay chứa cồn có thể làm tăng hiệu quả kháng khuẩn. Benzalkonium clorua thường được sử dụng trong nước rửa tay không chứa cồn. Benzalkonium clorua có hiệu lực kháng khuẩn chậm, tác dụng hạn chế đối với virus. Điều này chứng tỏ nước rửa tay không chứa cồn thường kém hiệu quả hơn so với loại chứa cồn. Các thành phần như glycerol giúp cho tay của chúng ta không bị khô. Hydrogen peroxide được thêm vào một lượng nhỏ, ngăn ngừa nước rửa tay bị nhiễm nhiễm khuẩn.
Cồn rất có hiệu quả trong việc tiêu diệt hầu hết các chủng vi khuẩn và virus. Chúng tác động đến cấu trúc protein của vi khuẩn, khiến vi khuẩn bị biến dạng hoặc biến tính, phá hủy lớp vỏ ngoài (envelope) của virus, vách và màng tế bào vi khuẩn, tiêu diệt các loại vi khuẩn và virus để ngăn ngừa nhiễm trùng.
Phổ kháng khuẩn của một số hoạt chất.
Mặc dù chúng có hiệu quả trong hầu hết các trường hợp, nhưng có một số loại virus mà cồn không thể tiêu diệt. Đó là những virus không có lớp vỏ ngoài. Coronavirus là một loại virus có vỏ ngoài bao bọc, vì vậy cồn có thể chống lại nó một cách hiệu quả. Các virus không có vỏ ngoài, chẳng hạn như norovirus sẽ không bị tiêu diệt bởi cồn.
Hiệu lực kháng khuẩn phụ thuộc vào nồng độ cồn. Nước rửa tay khô chứa tối thiểu 60% có hoạt tính kháng khuẩn tốt, dưới nồng độ này hoạt tính giảm. Nước rửa tay khô kém hiệu quả trong trường hợp bàn tay nhiễm nhiều bụi bẩn và chất nhờn. Tốt nhất chúng ta nên rửa tay thường xuyên với xà phòng dưới vòi nước, chỉ sử dụng nước rửa tay khô khi không có nước sạch và xà phòng.
------------------------------------
Tài liệu tham khảo:
[1]. Compound Interest. Coronavirus: How hand sanitisers protect against infections. 2020 Mar 4.
[2]. CDC. Antimicrobial spectrum and characteristics of hand-hygiene antiseptic agents. MMWR Morb Mortal Wkly Rep. 2002 Oct 1; 51(RR16):45.
[3]. CDC. Show Me the Science – When & How to Use Hand Sanitizer in Community Settings. 2019 Sep 17.
Nguồn: Happy Pharmacists